از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟

تعریف گواهی ایزو ، انواع گواهینامه‌های ایزو ISO ، چگونگی گرفتن گواهینامه ایزو و اینکه گواهی ایزو را از کجا بگیریم؟ سه سؤال عمده و اساسی مدیران و مسئولان سازمان‌ها و شرکت‌هایی هست که بدنبال طراحی و اجرای استاندارد‌های ایزو در سطح مجموعه و فرآیندهایشان هستند. مجموعه‌ها و شرکتهای فعال در هر نوع کسب و کاری با هر نوع زمینه فعالیت و هر نوع محصول و تولیدی و هر نوع خدماتی می‌توانند گواهینامه‌ها و استانداردهای ایزو ISO را بگیرند.‌

 

تعریف گواهی ایزو ISO

گواهی ایزو ، گواهی ‌نامه ایزو ، گواهینامه ISO در واقع مدرکی است که رعایت اصول مدیریتی را به طور صحیح اثبات می‌کند. رعایت اصول و الگوهای مدیریتی استانداردهای ایزو ساختار قوی و استوار یک مجموعه را نشان می‌دهد. گواهینامه ایزو معنی دو کلمه Certificate ISO  است که Certificate به معنای گواهینامه و ISO به معنی همسو سازی و یکسان سازی که مخفف عبارت International Organisation for Standardiztion به معنای سازمان بین‌المللی استاندارد می‌باشد. بنابراین هر سازمان، شرکت و مجموعه‌ای که استاندارد‌های ایزو را طراحی و پیاده سازی نماید گواهی ISO یا مدرک ایزو را دریافت می‌کند.

 

انواع گواهینامه‌های ایزو ISO

سازمان بین‌المللی استاندارد تا به حال حدود ۲۴۰۰۰ استاندارد را بعد از تحقیق و بررسی تهیه و تدوین نموده است. سازمان ایزو برای هر نوع کسب و کار و هر نوع محصول و خدمتی یکسری قوانین و دستورالعمل‌هایی را تحت عنوان یک استاندارد تنظیم کرده است. بطور کلی استانداردهای ایزو در سه ردیف تهیه شده‌اند. ردیف اول در حوزه سیستم‌های مدیریتی و ردیف دوم در حوزه محصولات و تولیدات و ردیف سوم در حوزه خدمات. استانداردهای سیستم‌های مدیریتی نیز به دو بخش تقسیم می‌شوند. برخی از استانداردها حالت عمومی دارند یعنی الزاماتشان طوری طراحی شده است که قابلیت اجرا در هر فرآیند و هر نوع فعالیتی را دارند. برخی دیگر از استانداردها حالت تخصصی دارند یعنی الزاماتشان طوری طراحی شده است که قابلیت اجرا فقط در یک نوع فعالیت و حرفه‌ را دارند.

 

گواهینامه های ایزو مورد نیاز شرکت در مناقصات

لیست استانداردهای ایزو ISO

لیست کامل استانداردهای ایزو در سایت رسمی سازمان ISO   به آدرس www.iso.org منتشر شده است. ولی مرکز ما برای رفاه حال مشتریان و متقاضیان لیستی از مهم‌ترین و پرکاربردترین استانداردهای عمومی و تخصصی در حوزه سیستم‌های مدیریتی را برای شما در این مطلب عنوان می‌کند.

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت تحت عنوان گواهی ISO 9001

استاندارد سیستم مدیریت زیست محیطی تحت عنوان گواهی ISO 14001

استاندارد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی تحت عنوان گواهی ISO 45001

استاندارد سیستم مدیریت ایمنی در صنایع غذایی تحت عنوان گواهی ISO 22000

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت در تجهیزات پزشکی تحت عنوان گواهی ISO 13485

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت – نفت، گاز و پتروشیمی تحت عنوان گواهی ISO 29001

استاندارد سیستم مدیریت انرژی تحت عنوان گواهی ISO 50001

استاندارد سیستم مدیریت رسیدگی به شکایات مشتریان تحت عنوان گواهی ISO 10002

استاندارد سیستم مدیریت سنجش رضایت مشتریان تحت عنوان گواهی ISO 10004

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت در آموزش تحت عنوان گواهی ISO 10015

استاندارد سیستم مدیریت ریسک تحت عنوان گواهی ISO 31000

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت، مدیریت پروژه تحت عنوان گواهی ISO 10006

استاندارد سیستم مدیریت خدمات IT  تحت عنوان گواهی ISO 20000

 

 چگونه گواهینامه ایزو ISO بگیریم؟

International Accreditation Forum ) IAF )

انجمن اعتبار دهندگان بین المللی

Accerdiation Body ( AB )

نهاد اعتبار دهنده عضو انجمن IAF

Certification Body ( CB )

مرجع صدور گواهینامه ایزو ISO

عبارات و اصطلاحات فوق در واقع نام سازمانها و نهادهایی هستند که در زنجیره صدور گواهینامه ایزو نقش دارند. مرکزی که رآی نهایی صدور گواهینامه ایزو را می‌دهد مراجع صدور گواهینامه ایزو یا همان CB  ها هستند که با توجه به میزان سطح اعتبارشان به دو شکل بین المللی و خصوصی گواهینامه‌های ایزو را صادر می‌کنند.

 

مراجع صادر کننده گواهینامه ایزو معتبر و قابل استعلام

مراجع صدور گواهینامه ایزو بین المللی و مراجع صدور گواهینامه ایزو خصوصی

تعداد مراجع صدور گواهینامه ایزو بسیار زیاد هستند ولی آیا تمام مراجع صدور گواهینامه ایزو معتبرند؟ با خواندن متن زیر می‌توانید هم نوع مراجع صدور گواهینامه ایزو را بشناسید و هم تشخیص اعتبار و اصالت گواهینامه ایزو را یاد بگیرید. اول اینکه وظیفه اصلی سازمان ایزو تهیه و تدوین استانداردهای جهانی می‌باشد‌. اکثر کشورهای دنیا عضو سازمان ایزو هستند و یک مرکز به عنوان نمایندگی ایزو دارند. سازمان ایزو یک نهاد کاملا رسمی و معتبری را تحت عنوان IAF ایجاد نموده است. لیست اسامی تمام نمایندگان کشورهای عضو سازمان ایزو در سایت رسمی انجمن IAF منتشر شده است‌. وظیفه IAF نظارت و اعتبار دهی به AB ( نماینده رسمی هر کشور ) می باشد. بنابراین AB هایی که عضو IAF  هستند بصورت معتبر و رسمی فعالیت می‌کنند و AB هایی که عضو IAF نیستند بصورت مستقل و غیر رسمی فعالیت می‌کنند. AB ها نیز وظیفه اعتباردهی و نظارت بر روی یکسری مراکز و مراجع به نام CB را دارند که کار صدور گواهینامه ایزو را انجام می‌دهند. البته AB هابه تمام مراجع و مراکز اعتبار و مجوز صدور گواهینامه ایزو نمی‌دهند. بنابراین برای مراجع صدور گواهینامه ایزو سه حالت بوجود می‌آید:

حالت اول : CB هایی که تحت اعتبار یک AB معتبر و رسمی عضو انجمن IAF فعالیت می‌کنند.

حالت دوم : CB هایی که تحت اعتبار یک AB مستقل و غیر رسمی فعالیت می‌کنند.

حالت سوم : CB هایی که تحت اعتبار AB هم نیستند و کاملا بدون اعتبار فعالیت می‌کنند.

 

تشخیص اعتبار و بین المللی بودن گواهینامه ایزو ISO

بنابراین تشخیص اعتبار و اصالت و بین المللی بودن یک گواهینامه بدین صورت است که ابتدا باید وارد سایت رسمی IAF انجمن بین‌المللی اعتبار دهندگان به آدرس www.iaf.nu شوید. بعد نام AB مورد نظر را در قسمت جستجو سرچ نمایید. بعد از پیدا شدن نام AB وارد لینکش شوید و باز هم در قسمت جستجو نام CB مورد نظر را جستجو ‌کنید. اگر نام CB  هم رؤیت شد وارد لینکش شوید و در قسمت جستجو کد رهگیری گواهینامه ایزویی که دریافت کرده‌اید جستجو نمایید. با مشاهده کد رهگیری اعتبار و اصالت گواهی و مدرک ایزوی شما مشخص می‌شود. شاید گاهی اوقات ریجستری تشخیص اعتبار و صلاحیت گواهینامه ایزو برای مجموعه ای ممکن نباشد. سازمان‌ها و شرکت‌های دریافت کننده و گیرنده گواهینامه ایزو می‌توانند از مشاوره رایگان کارشناسان مرکز ما بهره بگیرند و بصورت رایگان از اعتبار و اصالت گواهینامه ایزو اطمینان حاصل کنند.

 

نحوه دریافت گواهینامه ایزو از مراجع بین المللی

در مطالب فوق هم با نام گواهی ایزو و هم با استاندارد‌های مهم و پر کاربرد و هم با نوع مراجع صدور گواهینامه ایزو آشنا شدید. خب در این مرحله یعنی برای نحوه دریافت گواهینامه ایزو از مراجع بین المللی ابتدا باید اهداف و چشم‌اندازهای سازمان و مجموعه متقاضی مشخص شود. نوع اهداف نوع مرجع صدور گواهینامه ایزو را براحتی مشخص می‌کند.

 

مشخص کردن هدف از اخذ گواهینامه ایزو اولین کلید دریافت گواهینامه ایزو هست

اهداف گرفتن گواهینامه ایزو ISO

اهداف و برنامه‌های یک سازمان از اخذ گواهینامه ایزو می‌تواند شامل: برند سازی و معرفی محصولات و خدمات، تبلیغات بیشتر در حوزه‌های وسیع‌تر، بازاریابی موفق‌تر و گسترده‌تر، حضور در مناقصات، ورود و حضور موفق در بازارهای جهانی و بین المللی و صادرات، جلب اعتماد و رضایت مشتریان با افزایش سطح کیفیت محصولات و خدمات در بازارهای داخلی و حذف رقبا، ورود به وندور لیست ( vendor List )، طراحی و پیاده سازی واقعی استانداردهای ایزو برای افزایش بهره وری و سود بیشتر، ملزم شدن بخاطر دستورات کارفرمایان، برای بالا بردن کلاس کاری و غیره باشد.

 

مراحل اخذ گواهینامه ایزو از مراجع بین‌ المللی گواهینامه ایزو

برقراری ارتباط با مراکز مشاوره ایزو و انتخاب یک مرکز مشاوره معتبر و رسمی

دریافت فرم ثبت نام گواهینامه ایزو

مشخص نمودن اهداف سازمان

انتخاب مرجع بین المللی صدور گواهینامه ایزو

انتخاب نوع گواهینامه‌ ایزو

طراحی و اجرای مستندات و پیاده سازی استانداردهای ایزو

ممیزی داخلی

ممیزی خارجی

ثبت و صدور گواهینامه ایزو

نگهداری از سیستم مدیریتی پیاده شده و حفظ اعتبار گواهینامه ایزو

چنانچه سازمان و شرکتی قصد دریافت گواهینامه ایزو از مراجع خصوصی داشته باشد مرحله طراحی، اجرای مستندات و پیاده سازی استانداردهای ایزو و انجام مرحله ممیزی برایش حذف می شود و بدون هیچ سخت گیری گواهینامه ایزو ولی بدون اعتبار بین المللی برای مجموعه متقاضی صادر می‌شود.

 

ممیزی ایزو چیست؟

ممیزی ایزو بعد از انجام مرحله طراحی و اجرای مستندات و پیاده سازی استانداردهای ایزو بسته به سطح سخت گیری مرجع صادر کننده گواهینامه ایزو انجام می‌شود. ممیزی در واقع بازرسی و بررسی قوانین و دستورالعمل‌هایی است که برای یک مجموعه طراحی و پیاده سازی شده است می‌باشد. ممیزی هم بر روی مستندات تهیه شده انجام می‌شود و هم بعد از پیاده سازی استانداردهای ایزو مرحله دیگری از ممیزی صورت می‌پذیرد. بنابراین ممیزی در دو حالت داخلی و خارجی و یا ممیزی ابتدایی و نهایی انجام می‌شود.

ممیزی داخلی توسط یک کارشناس داخلی انجام می‌شود و با ممیزی مستندات کلیه نقص‌ها و عیوب و عدم انطباقات باید شناسایی شوند و اقدامات اصلاحی و رفع اشکال‌ها و نواقص انجام شود. ممیزی خارجی توسط یک کارشناس متخصص از طرف مرجع صدور گواهینامه ایزو انجام میشود. مرجع صادر کننده نیز طبق سطح اعتبار و سخت گیری که دارد ممیزی را انجام می‌دهد. اگر مرجع صدور بین‌ المللی و رسمی و عضو IAF باشد کار کمی سخت‌تر و ممیزی توسط مرجع صدور عضو انجمن IAF دقیق‌ تر می‌شود.

ممیزی و بازرسی و نظارت بر روی پروژه اخذ گواهینامه ایزو بسیار مهم می‌باشد چراکه اگر قسمتی یا جایی از قوانین و دستورالعمل‌های ایزو به درستی انجام نشود و یا اینکه نقص و کم بودی داشته باشد و ممیز سخت گیر باشد کار صدور به تعویق می‌افتد و زمان و هزینه بیشتری را از مجموعه می‌گیرد. بنابراین توصیه می‌شود جهت اخذ گواهینامه ایزو مخصوصا از مراجع بین المللی برای بخش ممیزی داخلی و تهیه نمونه مستندات صحیح و کاربردی از مشاوران و کارشناسان معتبر مرکز ما بهره بگیرید.

 

مدت اعتبار گواهینامه ایزو ISO

میزان اعتبار گواهینامه‌های ایزو سه سال می‌باشد ولی به شرط تمدید سالیانه. استقرار سیستم‌های مدیریتی در سطح یک مجموعه بسیار ضروری و لازم می‌باشد.‌ هر سال یکبار یک ممیزی انجام می‌شود. اگر سالی یکبار تمدید ایزو انجام نشود گواهینامه ایزو یا باطل میشود یا به حالت تعلیق در می‌آید.